Opinia ITS nt. zagrożeń związanych z dopuszczeniem do ruchu samochodów z kierownicą po prawej stronie

Podstawowymi zagrożeniami dla bezpieczeństwa w ruchu drogowym na skutek używania samochodu skonstruowanego do przeciwnego kierunku jazdy niż obowiązujący w danym państwie są:

  • niedostateczna widoczność z miejsca kierowcy,
  • niewłaściwe oświetlenie drogi przed pojazdem.

Niedostateczna widoczność z miejsca kierowcy w pojeździe przystosowanym do przeciwnego kierunku jazdy wywołana jest niewłaściwym usytuowaniem kierowcy w pojeździe. Znajduje się on zbyt blisko prawego pobocza drogi i podczas manewru wyprzedzania nie dysponuje odpowiednim polem widoczności do przodu, by móc bezpiecznie wykonać ten manewr. Już samo przygotowanie do wyprzedzania powoduje w nieprzystosowanym pojeździe konieczność zbyt dużego wysunięcia pojazdu na sąsiedni pas ruchu, co zwłaszcza w przypadku drogi mającej po jednym pasie ruchu w każdym kierunku, może doprowadzić do zderzenia czołowego z pojazdem nadjeżdżającym z przeciwka.

Bezpieczne wykonanie takiego manewru pojazdem przystosowanym do ruchu lewostronnego wymaga jego rozpoczęcia w wielokrotnie większej odległości od pojazdu wyprzedzanego, aby kąt obserwacji w proporcji do wysunięcia pojazdu i odległości obserwacji sąsiedniego pasa ruchu był odpowiedni i bezpieczny. To w oczywisty sposób wielokrotnie wydłuża drogę, na której wykonywany jest manewr wyprzedzania oraz jego czas. Manewr wyprzedzania, jako jeden z najbardziej niebezpiecznych w ruchu drogowym powinien być wykonywany w jak najkrótszym czasie i na jak najkrótszym odcinku drogi. Może to też być mylące dla innych uczestników ruchu ze względu na nienaturalne zachowanie takiego pojazdu. Argumenty te mają szczególne znaczenie w Polsce, gdzie drogi jednojezdniowe, dwupasowe stanowią przeważającą większość.

Nie mniej ważne jest właściwe oświetlenie drogi asymetrycznymi światłami mijania. W przypadku pojazdu przystosowanego do przeciwnego kierunku jazdy, prawe pobocze drogi nie jest oświetlane, co przy braku separacji ruchu pojazdów jednośladowych oraz pieszych od ruchu pozostałych pojazdów, stwarza ogromne niebezpieczeństwo kolizji. Nie mniej groźnym zjawiskiem jest olśniewanie kierowców nadjeżdżających z przeciwka, ponieważ światła asymetryczne przeznaczone do przeciwnego kierunku ruchu zamiast prawego pobocza - oświetlają mocniej lewą stronę drogi! Jest to zjawisko na tyle groźne, że w punkcie 8 Załącznika nr 1 do Konwencji Wiedeńskiej, stwierdza się, że: „Umawiające się Strony mogą nie dopuścić do ruchu międzynarodowego na swoim terytorium wszelkich pojazdów samochodowych wyposażonych w asymetryczne światła mijania, jeżeli światła te nie są dostosowane do kierunku ruchu obowiązującego na ich terytorium."

W praktyce, rozwiązanie tego problemu było dokonywane głównie poprzez naklejanie na klosze reflektorów świateł mijania specjalnych przesłon. Jednak to rozwiązanie jedynie ogranicza olśnienie. Natomiast oświetlenie prawej strony drogi pozostaje niewystarczające. Ponadto takie rozwiązanie możliwe jest do stosowania wyłącznie dla reflektorów o podstawowej konstrukcji technicznej, coraz rzadziej stosowanej. Nowoczesne reflektory, ze względu na zastosowaną technikę kształtowania wiązki świetlnej nie pozwalają na stosowanie takich rozwiązań. Muszą być fabrycznie przystosowane do ruchu prawostronnego lub posiadać wbudowany fabryczny przełącznik dla obu rodzajów ruchu. Te ostatnie rozwiązania są jednak rzadkością. 

Dla warunków ruchu drogowego w państwach, w których obowiązuje prawostronny kierunek ruchu, pojazdy samochodowe mające więcej niż trzy koła i rozwijające prędkość większą niż 40 km/h powinny mieć miejsce kierowcy znajdujące się po lewej stronie pojazdu, z czego wynika, że wszelkie asymetryczne urządzenia wykorzystywane do kierowania pojazdem powinny uwzględniać takie usytuowanie kierowcy. Są to następujące urządzenia:

  • koło kierownicy oraz pozostałe urządzenia służące do kierowania pojazdem, jak pedały, dźwignie, przełączniki i lampki kontrolne;
  • przednie asymetryczne światła mijania, oświetlające drogę przed pojazdem oraz prawe pobocze;
  • tylne światło przeciwmgłowe, znajdujące się po lewej stronie pojazdu;
  • układ wycieraczek przedniej szyby zapewniających wymagane strefy widoczności do przodu;
  • zewnętrzne lusterka wsteczne, których zadaniem jest zapewnienie asymetrycznych stref widoczności za pojazdem i po jego bokach.

Z technicznego punktu widzenia istnieje możliwość zmiany przystosowania pojazdu do przeciwnego kierunku jazdy, lecz zabieg taki powinien objąć wszystkie, wymienione powyżej układy, a więc: zmianę położenia koła kierownicy oraz pozostałych urządzeń służących do kierowania pojazdem i tylnego światła przeciwmgłowego oraz wymianę kompletnego zespołu wycieraczek przedniej szyby, świateł mijania, zew­nętrznych lusterek wstecznych. W razie potrzeby należy także zmienić kierunek wylotu spalin z rury wydechowej.

Zakres tych modyfikacji wymaga dobrego przygotowania, tj. wyposażenia zakładu w narzędzia specjalistyczne i dostęp do odpowiednich części oraz aparatury kontrolno-pomiarowej, wysokich kwalifikacji personelu, a także - sprawnego mechanizmu weryfikacji prawidłowości przeprowadzonych zmian w stacjach kontroli pojazdów. Należy bowiem uwzględnić fakt, że przemontowanie np. pedału hamulca wiąże się z koniecznością dość dużej ingerencji w układ hamulcowy. Sama zmiana położenia mechanizmu sterującego (np. pompy hamulcowej) powoduje zmiany długości przewodów hamulcowych, czy przewodów sterujących pracą układu zabezpieczającego przed blokadą kół podczas hamowania (ABS), co może mieć znaczący wpływ na sprawność działania układu hamulcowego.

W wielu krajach (np. w USA, Wielkiej Brytanii, Niemczech i Australii) istnieją specjalistyczne zakłady świadczące usługi w tym zakresie, a ich działalność objęta jest ścisłą kontrolą ze strony organów odpowiedzialnych za bezpieczeństwo drogowe.

Dopuszczenie pojazdu zaprojektowanego i zbudowanego do ruchu lewostronnego w Polsce wymaga znaczącego ograniczenia warunków poruszania się nim w stosunku do pojazdu przystosowanego do ruchu prawostronnego, a także świadomości i odpowiedzialności kierującego takim pojazdem. W szczególności w wielu sytuacjach konieczne jest poruszanie się ze znacznie mniejszą prędkością, niż pojazdem przystosowanym do ruchu prawostronnego oraz zaniechanie manewru wyprzedzania. Zważywszy na statystyczne przyczyny wypadków drogowych w Polsce (dominuje czynnik ludzki) wydaje się, że dopuszczanie do ruchu takich pojazdów powinno być możliwe wyłącznie incydentalnie.

 

Powyższy materiał stanowi własność intelektualną Instytutu Transportu Samochodowego, chronioną prawem zgodnie z ustawą z dnia 4 lutego 1994 r. o ochronie praw autorskich i prawach pokrewnych.

Używamy plików cookies i podobnych technologii w celach reklamowych, statystycznych, identyfikacyjnych. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień Twojej przeglądarki oznacza, że będą one umieszczane w Twoim urządzeniu i jednocześnie wyrażasz zgodę na ich używanie. Zawsze możesz zmienić swoje ustawienia przeglądarki wyłączając obsługę cookies. Informujemy, że wyłączenie plików cookies, utrudni korzystanie z naszej witryny lub może uniemożliwić jej poprawne działanie na Twojej przeglądarce.
Zgadzam się
close